Αφού ετοιμασθεί το λείψανο και τακτοποιηθεί στο φέρετρο τοποθετείται και η εικόνα του Δεσπότου Χριστού. Για τους κληρικούς κεκοιμημένους αντί της εικόνας τοποθετείται πάνω τους το ιερό Ευαγγέλιο. Πρώτη χειρόγραφη μαρτυρία περί αυτής της συνήθειας εντοπίζεται στον χειρόγραφο κώδικα της Κρυπτοφέρρης1: «Και ει μεν έστιν ηγούμενος, ή πρεσβύτερος, ή διάκονος ο τετελευτηκώς, τίθεται... το Ευαγγέλιον επί το στήθος αυτού».
Η τοποθέτηση της εικόνος του Χριστού δείχνει την πίστη των ανθρώπων και της Εκκλησίας ότι μόνο ο Χριστός σώζει.
Την εικόνα ή το Ευαγγέλιο το ασπάζονται όσοι προσέρχονται στον κεκοιμημένο.
Αυτή η τάξη επικρατεί και όταν ο κεκοιμημένος βρίσκεται στο σπίτι του και στο ναό. Συνηθίζουν δε οι πιστοί μας να βάζουν μαζί με τον κεκοιμημένο μια μικρή εικόνα του Χριστού, ενώ στους κεκοιμημένους ιερείς μας τοποθετούν το ευαγγέλιο.
Ο άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης ανακεφαλαιώνοντας όλη την προγενέστερη παράδοση τονίζει για την τοποθέτηση της αγίας εικόνος πάνω στο λείψανο του κεκοιμημένου τα ακόλουθα: Η εικόνα που τίθεται πάνω στον κεκοιμημένο φανερώνει την πίστη και την αγάπη του για το Χριστό, στον οποίο και παρέδωσε την ψυχή του. «Και εικόνα αυτού ούπερ ηγάπησεν, επάνω τιθέασι... Άνω δε τούτων (κεκοιμημένων) Ιερόν τιθέασιν έπιπλον, ότι πιστός τε και ιερός και υπό την του Χριστού σκέπην. Και εικών επάνω τούτου διά την εις Χριστόν πίστιν τίθεται• και ότι τούτω παρέδωκε την ψυχήν» 2. Στους κεκοιμημένους ιερωμένους επεκράτησε να τοποθετείται το ιερόν Ευαγγέλιον, ενώ στους λαϊκούς και μοναχούς η εικόνα3. Την τοποθέτηση του Ευαγγελίου στους ιερωμένους τη γνωρίζει και ο άγιος Συμεών Θεσσαλονίκης: «Εις τας χείρας δε το Ευαγγέλιον» 4.
Σε μεταγενέστερη εποχή είχε επικρατήσει στα χέρια των κεκοιμημένων αρχιερέων να τοποθετείται άγιος άρτος: «προς αποτροπήν των δαιμονίων και ίνα δι' αυτού εφοδιάζηται προς ουρανόν ο του μεγάλου καταξιωθείς επαγγέλματος» όπως αναφέρει ο Θεόδωρος Βάλσαμων, ερμηνεύοντας τον 83ο κανόνα της εν Τρούλλω Στ' Οικουμενικής Συνόδου5. Η πράξη όμως αυτή ευτυχώς δεν διεσώθη.
1 Βλέπε χειρ. κωδ. Crypt, gr. Γ. β. XLIII (XI αι.).
2 ΣΥΜΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, P.G. 155,676D.
3 ΚΟΥΚΟΥΛΕ, σ. 10.
4 ΣΥΜΕΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, P.G. 155,676ΑΒ.
5 ΚΟΥΚΟΥΛΕ, σ. 10-11.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου